Gratis voedsel uitgedeeld: Voorafje op menukaart zonder voedselverspilling

BINNENSTAD ? ?Hoe kan het dat jullie tomaten allemaal dezelfde kleur en ronde vorm hebben?' Ellen de Lange werd er op vakantie in Oost-Europa met deze vraag van een Sloveense man nog maar eens aan herinnerd dat Nederlandse groenten en fruit ?perfect' zijn.

Maar eigenlijk heeft ?perfect' in dit geval een wrange bijsmaak. De niet ?perfecte' groenten en fruit halen namelijk de supermarkt niet. Terwijl die vaak echt heel goed te eten zijn. Om deze ?verspilling van voedsel' onder de aandacht te brengen, ging de Zwolse Youth Food Movement (YFM) zaterdag de straat op in buurstad Kampen (Vispoort) om daar ?gratis groenten uit te delen'.

?Een aanzienlijk deel groenten en fruit blijft achter op het land?, zegt Ellen donderdags, twee dagen voor de actie in Kampen. Een wapenfeit dat vanwege het ad-hoc-achtige karakter als guarilla-actie wordt aangekondigd.

Terwijl de boerendochter op een terras van een horeca-uitspanning in hartje Zwolle nog een slok neemt van haar thee schuift ze een flyer toe van YFM. Daarin wordt uitgelegd dat de denkwijze van deze landelijke beweging, met lokale vertakkingen, is gebaseerd op de principes van slowfood: Goed, schoon en eerlijk.

Je zult echter niet meemaken dat Ellen met een opgeheven vinger praat. ?We willen absoluut niet belerend zijn. Veel mensen zijn zich al wel bewust van voedselverspilling. Vaak denken ze bij de term echter aan de bekende kliekjesdiscussie die zich afspeelt bij hen thuis. Zeg maar het besef dat je eigenlijk geen voedsel hoeft weg te gooien en dat het zonde is. Vrij onbekend is evenwel dat veel voedsel de supermarkten niet haalt. Daar heerst de gedachte dat voedsel een mooie, niet afwijkende, vorm moet hebben en een goede kleur.?

Ook dat valt, vanuit commercieel oogpunt, best te begrijpen vindt Ellen, maar ?jammer' is het wel. Een goed alternatief in haar ogen is een overeenkomst tussen een groep jutters en een boer, waarbij eerstgenoemden het land opgaan om voedsel te jutten dat niet helemaal aan de visuele norm voldoet en tegelijkertijd goed en gezond is. De voordelen zijn volgens de Zwolse legio. ?De boer krijgt er toch nog geld voor, de jutters betalen er een relatief goede prijs voor en je kunt een middagje jutten ook nog eens inzetten als een stuk educatie.?

Ellen over dat laatste: ?Het voedsel dat we in Kampen uitdelen, is gejut door leerlingen van de Marnixschool in Kampen. Zodoende komen kinderen in contact met de natuur en krijgen ze nog meer respect voor voedsel. Ik ga hier echt niet staan verkondigen dat vroeger alles beter was, behalve dan dat ik het persoonlijk jammer vind dat de voedselketen zich aan het oog van gewone mensen onttrekt. De uitgedeelde groenten, is wat overbleef nadat we een deel hebben afgedragen aan de Voedselbank.? Met ?we' doelt Ellen op mede op Natuur en Milieu Overijssel, de partij waarmee YFM samenwerkt om van de actie een succes te maken.

Kampen is niet zonder reden gekozen als locatie. De acht leden van YFM Zwolle, ook allen woonachtig in de hoofdstad, zoeken graag de samenwerking met sympathisanten in de regio. ?Een van onze idealen is dat er een juttersnetwerk komt.? Lachend bekent ze: ?Inderdaad, we bedrijven tevens een beetje zending.? Daarnaast heeft YFM als doel om op een leuke manier te blijven verrassen. ?Hoe? Bijvoorbeeld door een bloemkool met daaraan een flyer van YFM neer te leggen in een trein. Dat is wel zo ongeveer de laatste plek waar je een bloemkool verwacht, zodat het verrassingseffect groot zal zijn. Je wordt als reiziger dan echt tot denken aangezet.?