Stilleven in Fundatie van Jan Lievens
· leestijd 1 minuut PartnerbijdragesBINNENSTAD - In de collectie van Museum de Fundatie is een stilleven uit 1627 van de Leidse schilder Jan Lievens ontdekt. Het paneel is, toen het circa 1928 in het bezit kwam van Dirk Hannema, aan diverse kunstenaars toegeschreven. Na onderzoek door het Rijksmuseum Amsterdam is nu vast komen te staan dat het schilderij daadwerkelijk van de hand van Lievens is, één van de belangrijkste Hollandse 17e-eeuwse meesters.
Momenteel is het Vanitasstilleven te zien in het Pop-up Museum van het tv-programma De Wereld Draait Door (Allard Pierson Museum, Amsterdam, tot eind mei 2015). Dirk Hannema, stichter van Museum de Fundatie, verwierf het Vanitasstilleven uit een Engelse particuliere collectie. Na Hannema's overlijden in 1984 heeft het paneel lange tijd het predikaat ?Maker onbekend' gedragen. Lievens biograaf Bernard Schnackenburg bestempelde het Vanitasstilleven uit de collectie van Museum de Fundatie enkele jaren geleden al als een authentiek werk van Lievens. Eind 2014 is het paneel in het restauratieatelier van het Rijksmuseum Amsterdam onderzocht, vanwege de suggestie dat het van de hand van Rembrandt zou kunnen zijn. Na materiaal-technisch en stilistisch onderzoek hebben verschillende experts vastgesteld dat het olieverfschilderij daadwerkelijk van de hand van de uit Leiden afkomstige Jan Lievens is. Lievens heeft in dit schilderij de symboliek van de vergankelijkheid van het aardse bestaan gevat. De schedel, de viool, de zandloper, maar ook de gedoofde kaars herinneren de beschouwer aan zijn sterfelijkheid.
Jan Lievens
In zijn geboorteplaats Leiden genoot de jonge Jan Lievens (1607-1674) een grote populariteit. Samen met Rembrandt werd hij in Amsterdam leerling van Pieter Lastman. In Leiden deelde Lievens vervolgens een atelier met Rembrandt. Constantijn Huygens zag toen al de kwaliteit van beide kunstenaars, wier werk nauw met elkaar verweven is. Toen Lievens in 1631 naar Londen vertrok, kwam zijn stijl onder invloed van Anthony van Dyck. Na zijn kennismaking met het werk van Rubens tijdens zijn verblijf in Antwerpen, werd Lievens' oeuvre barokker van aard. Bij terugkeer in Amsterdam ontving hij belangrijke opdrachten van De Republiek en het Amsterdamse stadsbestuur.
Het Vanitasstilleven zal na de expositie in het Pop-up Museum weer in de vaste presentatie van De Fundatie te zien zijn.
