COC: Bewustwording ?anders geaard zijn' belangrijker dan anti-pestbeleid

ZWOLLE ? Moet discriminatie op basis van seksuele geaardheid worden bestreden met een speciaal anti-pestprogramma op scholen? Die vraag lag onlangs voor tijdens een door het regionale en landelijke COC georganiseerde avond met vertegenwoordigers uit het onderwijs.   

Het misschien wel verrassende antwoord luidde ?nee'. Dat wil zeggen dat de meesten ? inclusief de vrijwilligers Hilko en Nienke van COC Zwolle en omstreken, waaronder Kampen valt ? vinden dat je het onderdeel moet laten zijn van het gewone anti-pestbeleid. Bovendien zegt de bewustwording dat ?anders geaard zijn een optie is' veel meer dan welk protocol ook.

?Ik vind wat er niet op papier staat, namelijk hoe je in algemene zin met elkaar omgaat op een school, veel belangrijker?, verwoordt Hilko zijn standpunt. Nienke is het met hem eens. ?Een klimaat van veiligheid waarin nadrukkelijk rekening wordt gehouden met de optie dat iemand homo, lesbienne, biseksueel of transgender kan zijn, is waar het om gaat. Dat begint in de docentenkamer. Vaak zie je dat het overigens een homoseksuele docent is die het onderwerp moet aansnijden. Het zou mooi zijn als die rol tevens wordt opgepakt door hetero's.?

Hilko, zelf docent, vult aan: ?Je kunt als leraar een inleiding op een rekensom een keer beginnen met de zin: ?stel dat Piet en Jan gaan samenwonen' in plaats van ?Piet en Marie'. Een leerling die het eerste leest weet dan dat de docent in elk geval niet afwijzend tegenover homoseksualiteit staat. Als ik naar de proefwerken van collega-docenten kijk, zie ik echter alleen heterostellen als voorbeeld.?

?Het is zelden kwade opzet?, weet Nienke, wat niet wegneemt dat deze standaard aanname dikwijls irriteert. ?Neem nu telemarketing. Mij is al zo vaak gevraagd of mijn man thuis is. Dan denk ik: laat het open en spreek over ?partner'.? Opvallend vindt Hilko dat de signatuur van een school niets hoeft te zeggen over hoe homo's, lesbiennes, biseksuelen en transgenders ?die vier vormen samen de groep HLBT- worden bejegend. ?Een christelijke school heeft al snel de naam minder tolerant te zijn. Terwijl daar misschien respect wel op één staat, waar op een andere school minder openheid kan zijn. Andersom gebeurt natuurlijk ook en vooraf kun je daar eigenlijk niets over zeggen.? Waar Hilko en Nienke soms ook niets over zeggen, is over hetgeen ze komen doen op het moment dat ze een klas binnenstappen. Vervolgens laten ze de leerlingen er naar raden en die komen met alles aanzetten behalve voorlichting over ?anders geaard zijn'. Waarmee volgens de twee maar is gezegd dat je aan de buitenkant lang niet altijd ziet wat iemand is.

Soms weet een homoseksuele jongen of meisje het zelf niet eens. Ook dan kan het helpen wanneer je erover kunt praten zonder (bang te zijn om) afgewezen te worden. ?Ik weet zeker dat als in mijn tijd er voorlichting was geweest over dit onderwerp het kwartje bij mij eerder was gevallen?, zegt Hilko. Alleen dat al is voor hem een enorme motivatie om de scholen bij langs te gaan. Bij Nienke ging er eveneens veel tijd overheen voordat ze zei: ?ik ben lesbisch'. ?Lange tijd heb ik zelfs gedacht dat ik heteroseksueel was.?

Het al dan niet bewust verbergen van je seksuele identiteit kan een grote impact hebben. ?Ik wil het niet te zwaar aan zetten, maar het percentage jongeren dat suïcidaal is, ligt hoger bij homoseksuelen?, weet Hilko. Met conclusies trekken moet je alleen wel voorzichtig zijn, benadrukt Nienke. ?Het hoeft niet te wijzen op de gevolgen van pestgedrag of afwijzing, het kan ook komen doordat iemand er met zichzelf niet meer uitkomt.? Om het wat luchtiger te maken wijst Hilko op het feit dat er veel meer zaken zijn die hetero's en homo's bindt dan niet.

?Seksuele geaardheid is maar een aspect van wie je bent. Iedereen is zoveel meer. Ik vind het goed om te zien dat er scholen zijn die bij een week over pesten de ene dag inzoomen op geloofs- en levensovertuiging, de andere dag op afkomst en weer een andere dag op geaardheid. Daarmee wordt het onderwerp opeens heel normaal en vanzelfsprekend en dat is het tenslotte ook.?

(Voor meer informatie zie www.gayandschool.nl. en www.voorlichtingindeklas.nl)