Anderhalve eeuw Zwols
· leestijd 1 minuut CultuurZWOLLE - Philomène Bloemhoff-de Bruijn, projectleider streektaal van de IJsselacademie, promoveert op donderdag 15 november aan de universiteit van Groningen. Bloemhoff begint haar boek ?Anderhalve eeuw Zwols. Vocaalveranderingsprocessen in de periode 1838-1972' met een korte impressie van het leven in de 19e-eeuwse stad en de positie van het Zwols in de samenleving van toen en nu. Zij noemt enkele kenmerkende elementen van het Zwols als stadstaal en gaat in op de taalverschillen tussen de taal van de binnenstad en die van enkele andere wijken. Vervolgens worden de 19e-eeuwse verhalen en gedichten één voor één besproken.Centraal in Bloemhoffs onderzoek staan de vocaalveranderingen die zich gedurende een periode van 150 jaar hebben voltrokken binnen de taal van de stad. Zij vergeleek de taal uit de 19e-eeuwse publicaties met het modern gesproken Zwols. Er blijken in die periode veel klinkerveranderingen te zijn opgetreden. Enkele daarvan vonden al plaats in de loop van de 19e eeuw en kunnen volgens haar ook vrij nauwkeurig worden gedateerd, bijvoorbeeld de ontwikkeling waarbij zeen tot zien werd, neet tot niet, en waor (waar) en jaor (jaar) tot wöör en jöör.Nadat alle klinkerveranderingen aan de orde zijn geweest, wordt een nadere analyse van de verschillende verschuivingen gegeven en wordt nagegaan of de veranderingen elkaar hebben beïnvloed of veroorzaakt. Dat blijkt niet het geval te zijn. Aan deze conclusie voegt de auteur er in het laatste hoofdstuk van het boek nog een aantal toe. Eén daarvan is dat de standaardtaal de veranderingsprocessen niet heeft veroorzaakt, maar soms in negatieve of positieve zin wel heeft beïnvloed. In een bijlage zijn de besproken 19de-eeuwse teksten in hun geheel afgedrukt.De nieuwe publicatie is vanaf 16 november voor 19,95 euro te koop bij de boekhandel en bij de IJsselacademie, (038) 331 52 35 of info@ijsselacademie.nl.
