Steenuil krijgt ook de ruimte bij Westenholte

· leestijd 2 minuten Partnerbijdrages

ZWOLLE - Bij de dijkverlegging in Westenholte, in het kader van het project Ruimte voor de Rivier, is volop rekening gehouden met de steenuil. Er worden tal van maatregelen genomen om het dier voor het gebied te behouden. "De soort staat op de rode lijst en heeft het moeilijk", vertelt Jan van Dijk van de Roofvogel- en Uilenwerkgroep Zwolle. "Het is daarom belangrijk dat we zuinig zijn op ieder gebied waar het dier nog voorkomt."

De werkgroep is sinds 1999 actief en alert op ingrepen in het landschap die gevolgen kunnen hebben voor roofvogels en uilen. "We tellen nesten en ringen jonge vogels; zodoende hebben we inmiddels bakken vol gegevens. Ons voornaamste doel is bescherming", legt Van Dijk uit. Dus ook toen de dijkverlegging een jaar of vier geleden ter sprake kwam, trok de werkgroep aan de bel. "Er zaten toen vier paartjes relatief dicht bij elkaar in het gebied. Twee daarvan zouden sowieso verdwijnen, omdat de bomen waarin ze zaten weg moesten. Een paar zou ongunstig, vlak langs de dijk, komen te zitten en een paar zou buiten schot blijven." Opdrachtgever waterschap Groot Salland moest, zoals gebruikelijk, een Milieu Effect Rapportage (MER) laten maken en compensatiemaatregelen voorstellen. "Als werkgroep hebben we van begin af aan goed mogen meedenken"", stelt Van Dijk tevreden vast.

Honkvast
De dijkverlegging heeft volgens hem een behoorlijk impact op het leefgebied van de steenuil. "Het nieuwe gebied wordt meer geschikt gemaakt voor steenuilen, zodat ze hopelijk opschuiven. Eigenlijk is het een nadeel dat de vogels een vrij klein leefgebied hebben. De jongen gaan nog wel eens vijf tot tien kilometer weg, maar de oudere vogels zijn behoorlijk honkvast. Zij hebben een vrij klein leefgebied van zo ongeveer een kilometer, waarin dan dus ook voldoende voedsel moet zijn." Een ander 'nadeel' is volgens Van Dijk dat het buitengebied steeds netter wordt. "De oude boerderijtjes verdwijnen. Daar voelden muizen en insecten zich thuis en de oude schuren boden vaak goed plaats voor broedplekken." Om het gebied geschikt te houden voor de steenuil heeft het waterschap zo'n 90 knotwilgen verplaatst. "De steenuil voelt zich daarin goed thuis", zegt Van Dijk. "Ze hebben een schutkleur, waardoor ze daarin bijna niet zijn te zien. De oude bomen vormen vaak een goede broedplaats en de uilen hebben er geen last van zangvogels, waardoor ze nog wel eens worden 'gepest'."

Schapen
Bij de verplaatsing van de schapenboerderij in het gebied wordt ook rekening gehouden met de steenuil. "Schapen en uilen hebben iets met elkaar", zegt Van Dijk met een glimlach. "Schapen zijn het hele jaar buiten en de mest trekt insecten en muizen aan. Verder komen er om de nieuwe boerderij knotwilgen te staan en maken we takkenrails, een soort stapels van takken waarin muizen zich thuis voelen. Ook worden er muizenruiters geplaatst, een soort wigwams van takken met een plastic buis er in. Door die buizen gooien we graan voor de muizen. Tot slot komen er in het gebied veel meer fruitbomen die insecten aantrekken. Met al deze maatregelen willen we de voedselpositie van de steenuil versterken." De buurtbewoners reageren volgens Van Dijk enthousiast op de voorlichtingsbijeenkomsten die de werkgroep heeft gehouden. "Sommigen hadden al nestkasten en velen plaatsen fruitbomen. Misschien komt het ook wel door het dier zelf. De steenuil is eigenlijk het mooiste uiltje dat we hebben."

Het project dijkverlegging is volgens Van Dijk 'niet zo slecht'. "Er zit nu nog een steenuilenpaartje in het gebied. Dat komt niet door het project. Er is, denk ik, niet voldoende voedsel; het gebied is 'op het randje' optimaal. Dat leid ik af van een broedend vrouwtje dat we op verschillende plekken hebben aangetroffen. Ik heb goede hoop dat we met de maatregelen die we treffen het leefgebied voor de steenuil weer veel beter maken."