‘Sprookjes worden de kop afgehakt bij het Historisch Centrum Overijssel’

ZWOLLE - “Riddertoernooien zijn er nooit gehouden in Overijssel en edelmannen liepen al helemaal niet dagelijks in een harnas rond. De tijd van de middeleeuwen moet verschrikkelijk zijn geweest en dit destijds relatief onbeduidende gebied erg saai.” Aan het woord is Arnold Gevers die na bijna veertig jaar trouwe dienst aan respectievelijk het plaatselijke Rijksarchief en haar opvolger het Historisch Centrum Overijssel (HCO) afzwaait. Het HCO en de Stichting Werkgroep Adelsgeschiedenis nemen afscheid van Arnold Gevers met het symposium ‘Adel en heraldiek’, een thema dat hem aan het hart gaat, evenals dienstverlening aan een ieder die wel wat zoekhulp bij het raadplegen van historische bronnen kan gebruiken. Want wie na bovenstaande citaat denkt dat Gevers weinig heeft met zijn werk heeft het goed mis. Overijssel vindt hij als geboren Eindhovenaar een mooie provincie, je moet de zaken alleen in het juiste perspectief zien en dan leer je juist de kleine dingen waarderen vertelt hij. “Het romantische beeld dat velen hebben van de middeleeuwen klopt gewoon niet. Sprookjes worden bij het HCO de kop afgehakt en die ‘ontmythologisering’ vind ik juist mooi. De kans dat je in Overijssel op iets echt heel spannends stuit is bovendien klein. Je moet je goed bedenken dat de provincie vroeger voor ongeveer de helft uit moeras bestond en daarmee een beetje een randgebied was.” Het fascineert Gevers dat Overijssel vroeger een ander aangezicht had. “Het is bijna niet voor te stellen maar ooit kon je bij Hardenberg de Lemelerberg zien omdat het tussenliggende gebied kaal was, terwijl er nu bomen zijn.” Kilometers papierHet zijn dergelijke inzichten die Gevers graag deelt met bezoekers van het HCO. Tel daar bij op dat er alleen maar meer documentatie bij komt uit tal van archieven en een dag bij het HCO is nooit saai. “Er ligt hier voor tien kilometer aan papier”, vertelt Gevers. “Als je dat gewoon ongemoeid laat heb je over twintig jaar nog steeds zoveel papier, maar dat is precies hoe we hier niet werken. Ik zie het als mijn taak om daar orde in aan te brengen en de geschiedenis over te dragen aan hen die na ons komen. Het beeld dat men vaak heeft van een archivaris is dat van iemand die in het verleden leeft. Maar hoewel geschiedenis voor mij heel belangrijk is, leef ik vooral in het nu en richt ik mij op de toekomst.” Gevers startte zijn loopbaan in Zwolle in 1973. De Brabander trof een stad aan die hij typeert als een groot dorp. Terrassen en een scala aan horeca-uitspanningen waren ver te zoeken. De laatste decennia is er volgens Gevers veel in het voordeel veranderd waar het gaat om horeca en cultureel aanbod. Niettemin is hij naar eigen zeggen altijd de buiteIn eerste instantie deed Gevers dat kijken vanuit de Sassenpoort waar ooit het Rijksarchief was gevestigd. Jaren later, maar nu alweer tien jaar geleden, ging dit archief samen met het Gemeentearchief op in het nieuwe HCO. Ook daar vervulde Gevers graag de rol van gids. “Voor mensen die dat willen natuurlijk. Wanneer hier iemand komt die iets van een specifiek onderwerp wil afweten, help ik hem graag. Het gebeurt ook dat de zoekvraag te algemeen is en dan stel ik vragen om helder te krijgen wat de bedoeling is, want zomaar zoeken in kilometers papier kost jaren.” Als Gevers afscheid neemt -op 2 november wel te verstaan met in het verlengde daarvan de presentatie van de achttiende eeuwse gerestaureerde kaart van Ten Have van Overijssel- zal dat geen vaarwel voor altijd zijn. In antwoord op de vraag wat hij straks het meest gaat missen, zegt Gevers: “Het archief is straks nog net zo toegankelijk voor mij zoals dat nu het geval is. Ik kan gewoon in de leeszaal gaan zitten.” Arnold Gevers in de leeszaal. Foto: BrugMedia