Douwe Dijkstra presenteert videowerk in het Stedelijk Museum

BINNENSTAD – Filmmaker Douwe Dijkstra presenteert zijn videowerk van 3 november tot en met 26 januari in het Stedelijk Museum Zwolle aan de Melkmarkt. Hij heeft zich de afgelopen maanden teruggetrokken achter een klein houten bureau in zijn atelier om te werken aan de expositie ‘Doordouwe’. Na zijn afstuderen, in 2005 aan de kunstacademie van Kampen, werkte Dijkstra voornamelijk in opdracht en samen met anderen voor theatervoorstellingen, festivals als Oerol en bands als De Kift en Spinvis. Hoewel de speelse en associatieve hand van Dijkstra in veel van dat werk goed te herkennen is, vindt hij het nu tijd om weer eens op zichzelf te worden teruggeworpen en een eigen inhoudelijke route te bepalen. Door Douwe alleen, dus.Een begin van die route is te zien tijdens deze tentoonstelling, onder andere op de drie grote videoprojecties. Inhoudelijk komt hij terug bij thema's van zijn afstudeerfilm The Washing Machine, waarmee hij onder andere de TENT Academy Award won. In die animatie zapt een man in een luie stoel voor de televisie zichzelf midden in de oorlog in Irak, om vervolgens met een druk op de afstandsbediening even makkelijk in een quiz en een commercial te belanden. De bloedvlekken die hij oploopt in de oorlog worden moeiteloos weggewassen met het wasmiddel uit de reclame. Ook in zijn nieuwe werk komen oorlogen de huiskamer binnen. Arabische rebellen rijden over de koffietafel en Apache helikopters rijten met hun wieken een krant aan flarden terwijl de lezer onverstoord verder bladert.Het fascineert Dijkstra hoe schokkend wereldnieuws botst met de waan van de dag. Tijdens een reis door het Midden-Oosten besefte hij hoe onmogelijk het is om een oorlogsgebied als buitenstaander te vatten. "Ik ontdekte dat ik het liever dichterbij mezelf zoek: hoe voelen wij ons hier verbonden met de wereld, hoe ver reikt ons engagement werkelijk?" Het is een ernstig thema dat Dijkstra op absurdistische wijze in beeld brengt met herkenbare symbolen zoals PLO-shawltjes en pick-up trucks die direct verwijzen naar beelden uit het nieuws. Toch moet het absurd en grappig genoeg zijn om met je geest weg te kunnen drijven, stelt de kunstenaar.Dijkstra's films zijn onderzoekend zonder vooraf uitgewerkt script. Ja, hij was zo'n kind dat wel eens animaties maakte met Playmobil en de videocamera van zijn ouders, maar bovenal was hij een tekenaar. Pas op de illustratieafdeling van de kunstacademie begon hij serieus andere technieken te gebruiken voor zijn verhalen. Voor de trailer voor een concert van violiste Janine Jansen bedacht hij bijvoorbeeld een niet zo voor de hand liggend filmpje met bladblazers. “In plaats van zelf met een bladblazer in de weer te gaan, ging ik daarvoor een dag op pad met de stadsreiniging van de gemeente.”Het liefst werkt Dijkstra met alle mogelijke verschillende technieken tegelijk en speelt hij daarmee zonder zich al teveel aan heersende conventies te houden. En toch noemt de theatermaker, animator, illustrator en videokunstenaar het verademend om op deze expositie nu eens binnen de lijnen te mogen denken van een rechthoekig beeldscherm. "Het is wel eens fijn om uit te gaan van het gewone scherm waarvan de kaders en de omstandigheden helder zijn. Daarmee kan ik nu de diepte in en deze tentoonstelling is daarvan het begin."