‘Mantel der liefde’ stem slachtoffers seksueel misbruik protestants milieu

(door Hermijn Bloemhard)ZWOLLE - Manipulatie en seksueel misbruik in orthodox-protestantse kringen, is het thema van de roman ‘Mantel der liefde’. De IJsselmuidense Henrieke Groenwold presenteerde haar boek donderdag 30 mei. Dat gebeurde bij boekhandel Goedhart in Zwolle. De schrijfster verhaalt in drie delen hoe hoofdpersoon Hanna als kind beschadigd wordt en er als volwassene pas na jaren in slaagt zich aan de manipulaties en de verstikkende ‘mantel der liefde’ te ontworstelen. Alle personen in haar boek zijn fictief, maar de gebeurtenissen zijn helaas werkelijkheid voor veel slachtoffers aldus Henrieke. In het verhaal wordt Hanna door twee personen misbruikt maar ze durft er niet over te praten omdat het personen betreft die dichtbij haar staan. Als dertiger buitelen de herinneringen, die zij probeert te ontkennen, nog altijd over haar heen. Tot de vraag zich aandient wat vrijheid waard is. Zal ze er toch over gaan spreken en zal haar familie haar dat kwalijk nemen? Het is een gevoelig onderwerp waarmee Henrieke, die zelf een reformatorische achtergrond heeft en kerkelijk jeugdwerker is, debuteert. “Maar ik heb absoluut niet de intentie om protestanten in een negatief daglicht te zetten. Waar het mij om gaat is dat er meer aandacht komt voor dit probleem.” Met haar boek wil Henrieke de slachtoffers een stem geven. Ze studeert binnenkort af aan de Gereformeerde Hogeschool waar ze de studie Godsdienst en Pastoraal Werk volgt en onderzoek deed naar het spreken over seksueel misbruik in orthodox-protestantse kring. Het idee om een boek te schrijven, speelde al langer in Henriekes hoofd. Naar aanleiding van het rapport ‘De mantel der liefde’ over huiselijk geweld binnen orthodox-protestantse kring dat MOVISIE in 2012 publiceerde, bleek dat slachtoffers uit deze kring mogelijk langer zwijgen over huiselijk geweld en seksueel misbruik. “Als het zo is dat mensen langer zwijgen, hoe komen mensen dan toch zover dat ze wel gaan praten?”, vroeg Henrieke zich af. “Je zou hopen en misschien zelfs verwachten dat seksueel misbruik binnen deze groep, met sterke normen en waarden, minder voorkomt dan elders maar dat is helaas niet zo. Sommige misstanden worden met de mantel der liefde bedekt”, zegt Henrieke. “Of er wordt op een misplaatste manier gebruikgemaakt van het geloof in God. Daders zeggen dat het wel mag van God bijvoorbeeld. En in ‘Mantel der liefde’ is de hoofdpersoon bang voor Gods straf als ze toch gaat praten.” Henrieke: Ik hoop ook dat de omgeving inzicht krijgt in de complexe materie van schuldgevoel. En in loyaliteitsconflicten waar iemand in verstrikt kan raken. Als iemand misbruikt wordt door een bekende wil dat niet zeggen dat meteen alle gevoelens van sympathie voor de dader zijn verdwenen. Omstanders vragen zich nog wel eens af waarom iemand niet direct het contact met de dader verbreekt. Maar zo zwart-wit ligt het voor een slachtoffer niet; voor hem of haar is een dader vaak niet alleen maar slecht.” Om aan informatie te komen voor haar onderzoek heeft Henrieke gepraat met zowel slachtoffers als hulpverleners en predikanten en ouderlingen. Ze had gesprekken met gelovige slachtoffers die bevestigden hoe zaken werden goedgepraat in naam van God. Toch maakten zij een belangrijk onderscheid tussen wat mensen over God zeggen en hoe God werkelijk is. Maar om dat te kunnen zien; daar ging vaak een lange zoektocht aan vooraf. “Ik vond het ontroerend dat ze het zoeken naar Hem niet hebben opgegeven. Helaas weet ik ook dat er slachtoffers zijn die om deze reden niet meer in God willen of kunnen geloven.” Zelf heeft Henrieke ook gezocht naar wat er echt staat in de Bijbel. “Voor mij werd heel duidelijk dat God dit kwaad niet organiseert”, vertelt de schrijfster die nog steeds gelovig is. “Daarbij heb ik geworsteld met God, maar dat is zo verkeerd nog niet.”Henrieke Groenwold heeft haar geloof in God zeker niet verloren / Foto: Hermijn Bloemhard