Je angsten de baas bij nieuwe theatervoorstelling Marc de Hond

Na zijn eerste theatervoorstelling, Scherven Brengen Geluk, waarmee hij het 12,5-jarig jubileum van zijn dwarslaesie vierde, komt presentator en theatermaker Marc de Hond nu met zijn tweede productie: Wie Bang Is, Krijgt Ook Klappen. Een voorstelling over angsten en hoe deze te overwinnen, aan de hand van het bijzondere levensverhaal van zijn opa. “Ik denk dat als Paul Verhoeven over dit verhaal hoort, hij het direct zou willen verfilmen.”

Marc de Hond was als kind altijd heel bang, voor van alles. “Om kanker te krijgen, maar ook voor heel banale dingen die ik op televisie zag: Bassie en Adriaan, de haai uit Jaws, de duiker uit Amsterdamned, neerstortende vliegtuigen.” Hij had een levendige fantasie en kon na het zien van een enge film nachtenlang niet slapen. Maar inmiddels is hij daar van af. “Op een gegeven moment overkwam mij alles waar ik bang voor was. In 2002 ging het zowel mis met mijn bedrijf als met mijn rug. Toen ik de internetmiljoenen kwijt was en met een dwarslaesie in het ziekenhuis lag, leek het alsof ik niets meer te verliezen had. Het bijzondere is dat ik daarna een prachtig leven heb teruggekregen. Alleen mijn angsten kwamen gelukkig niet meer terug.”

De Hond besloot een voorstelling te maken over angsten. Juist in deze tijden. “Als ik het nieuws volg heb ik het idee dat veel mensen bang zijn. Bang voor moslims, voor terrorisme en aanslagen, maar ook dat populisten, angstzaaiers als Wilders en Trump aan de macht komen. Aan de andere kant leven we in de veiligste tijd ooit. Nog nooit in de wereldgeschiedenis hadden mensen het zo goed en veilig als wij hier, op dit moment, in Nederland. We hebben de hoogste levensverwachting, de meeste welvaart… Volgens mij nemen mensen vanuit angst niet de beste beslissingen. Dus vind ik het de hoogste tijd voor een voorstelling over angst.”

Wie Bang Is, Krijgt Ook Klappen bevat twee verhalen, waarvoor De Hond elk een eigen stijl hanteert. “Aan de ene kant is er een conference waarin ik het thema angst van allerlei kanten onder de loep neem. Dat gedeelte van de voorstelling zit vol grappen, waarbij ik me heb laten inspireren door de comedians waarmee ik bij De LULverhalen heb opgetreden, zoals Hans Sibbel en mijn regisseur Silvester Zwaneveld. Aan de andere kant is er het bijzondere oorlogsverhaal van mijn Opa Sam. Daarbij heb ik meer gekeken naar Diederik van Vleuten, die in zijn laatste voorstellingen prachtige verhalen vertelt en het tegelijkertijd durft om bijvoorbeeld een kwartier helemaal geen grap te maken.”

Zijn grootouders waren ontzettend belangrijk voor De Hond. “Door hen kan ik goed met tegenslag omgaan. Ze hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog de concentratiekampen overleefd, het ergste dat mensen elkaar ooit hebben aangedaan. Ze zijn hun hele familie kwijtgeraakt. Desondanks waren het warme, optimistische mensen. Zij waren mijn inspiratiebron toen ik zelf tegenslag meemaakte. Het is nu 15 jaar geleden dat Opa Sam overleed. Hij heeft mij nooit kunnen vertellen wat hij tijdens de oorlog precies gedaan heeft. Voor mijn voorstelling heb ik zijn verleden onderzocht, en ik weet nu eindelijk wat er gebeurd is. Het blijkt een ongelofelijk verhaal te zijn… Ik denk dat als Paul Verhoeven het hoort, hij het direct zou willen verfilmen.”

Door het verhaal nu in de theaters te vertellen, voelt het voor De Hond alsof zijn grootouders weer even tot leven komen. “In de zaal wordt het dan doodstil. Voor mij is de voorstelling op de eerste plaats een eerbetoon aan mijn opa en oma.”

Wie Bang Is, Krijgt Ook Klappen heeft een duidelijke boodschap. “Het zou mooi zijn als ik mensen die zich nu geremd voelen door angst, beter kan wapenen om met dat gevoel om te gaan. Dat ze snappen waar dat gevoel vandaan komt, en er misschien iets aan kunnen doen. Sowieso hoop ik dat mensen die mijn voorstelling hebben gezien zich niet meer laten manipuleren door angst zaaiende politici, die onze angst misbruiken zodat wij op hun partij stemmen. Chantage vind ik dat!”
De Hond haalt de Tweede Kamerverkiezingen aan, die plaatsvinden in de periode dat hij met zijn voorstelling door Nederland tourt. “De PVV heeft kans dan de grootste partij te worden. Het lijkt mij goed om in die periode een optimistisch geluid te laten horen. Ja, er gebeuren nog steeds verschrikkelijke dingen in de wereld – maar het is over het algemeen echt veel veiliger dan het ooit is geweest. Zeker hier in Nederland. Overigens is het niet alleen Wilders die onze angst manipuleert. Bijna alle politici hebben er wel een handje van.”

Een andere gebeurtenis die tijdens de tournee zal plaatsvinden, komt ook in de voorstelling terug: De Hond en zijn vriendin Remona Fransen verwachten rond de première van Wie Bang Is, Krijgt Ook Klappen hun eerste kindje. Eng vindt De Hond dit niet, spannend wel. “Het is immers de eerste keer. Het krijgen van een kindje brengt allerlei onzekerheden met zich mee. Ik zou heel bang kunnen worden als ik zou bedenken wat er daarbij allemaal mis kan gaan. Maar ik heb inmiddels geleerd dat het helemaal geen zin heeft om me zorgen te maken over dingen waar ik toch geen invloed op heb. De kans is gelukkig het grootst dat alles straks goed gaat, dus daar vertrouw ik op.”

Waarom hij dat vertrouwen zo sterk heeft? De Hond haalt de evolutietheorie van Darwin aan. “Niet de sterkste overleeft, maar degene die zich het best kan aanpassen aan veranderende omstandigheden. Onze voorouders hebben miljoenen jaren niets anders gedaan dan dealen met allerlei vormen van tegenslag. En in mijn revalidatie heb ik aan mezelf bewezen dat ik snel kon wennen aan een heel ander leven. Sterker nog: verandering maakt het leven juist leuk en afwisselend. Als mensen tegen mij zeggen: ‘Kijk maar uit, straks met een kind wordt alles heel anders!’, dan denk ik: ‘Top!’. Want niets is saaier dan dat je leven altijd hetzelfde blijft.”

Wie Bang Is, Krijgt Ook Klappen speelt op 1 en 2 maart in Schouwburg Odeon. Kijk voor meer informatie op: https://zwolsetheaters.nl/programma/marc-de-hond-wie-bang-is-krijgt-ook-klappen