Langdurige coronacrisis treft ook de Zwolse amateurmuzikanten. En ook de muziek viel stil ...

(door Roy Visscher)

ZWOLLE - Corona maakt veel kapot, denk aan de zieken, gestorvenen, eenzamen en mensen die hun inkomen verliezen. Wie het geluk heeft hier niet bij te horen, kan best nog veel. Al is de 'sjeu' is er wat af. Zo ook voor veel amateurmuzikanten. Ze halen veel plezier, ontspanning en voldoening uit het samen musiceren en optreden. Dat 'samen' is nu weggevallen.

Zoals bij de Tower-Snörr’n, een dweilorkest dat kan bogen op landelijke bekendheid en deels bestaat uit mensen met een verstandelijke beperking. Volgens voorzitter en trombonist Andries de Geest mist vooral deze groep het heel erg dat ze niet meer repeteren en optreden en snappen sommigen ook niet waarom dat niet meer kan. "We houden wel contact met hen via WhatsApp en sturen geregeld kaartjes en ballonnen. Maar alle muzikanten willen graag spelen. Sinds de uitbraak van corona hebben we denk ik zo’n vijftien optredens gemist. En die zijn een feestje hoor, we krijgen het publiek echt wel uit hun stoelen. En ook het Rom-Bom-Bom festival, een hele dag met leuke muziek die we jaarlijks organiseren voor cliënten van onder andere welzijnsorganisatie Frion, gaat nu voor de tweede keer niet door. Erg balen allemaal voor iedereen."

Opstarten

Een 'geluk bij een ongeluk' is dat sponsor Salverda Bouw en Frion de Tower-Snörr’n blijven steunen, zodat de terugvallende inkomsten te behappen blijven. "Maar we houden ons nu ook niet bezig met het regelen van optredens. Eerst maar eens kijken of en hoe we de boel straks weer kunnen opstarten. Het is te hopen dat deze stille periode er niet toe leidt dat leden er nu mee stoppen. Hoe mooi zou het – omgekeerd – zijn als mensen die ooit bij een vereniging speelden, door corona juist hun blaasinstrument weer oppakken en zich aanmelden bij ons of een ander dweilorkest? Want die cultuur dreigt anders te verdwijnen. En dat terwijl het zo leuk is dat dit soort orkesten er zijn."

Online

En dan showband Jubal, ook al een landelijk bekende club en nu goed voor jaarlijks zo'n twintig optredens in binnen- en buitenland. Fluitiste Brigitte, fluitiste sinds 1986, vertelt dat de muzikanten tijdens de eerste lockdown hun in te studeren partijen thuis opnamen en naar de dirigent mailden. “Die gaf daar vervolgens feedback op. Zo konden we toch nog door met oefenen. Ook het individueel lesgeven ging nog online door. Al is het in feite onmogelijk om online samen met een leerling te spelen, het loopt nooit synchroon." Maar Jubal staat juist bekend om zijn shows met veel beweging. Om die ook online te oefenen, zou geen doen zijn. "Nee, dat lag dan ook stil.”

Escape room

Maar gelukkig konden de Jubal-leden na die eerste lockdown wel weer oefenen in het eigen verenigingsgebouw aan de Geert Grootestraat. “Maar dan wel volgens de RIVM-richtlijnen. Zo stond iedereen twee meter van elkaar op een vaste plek, werden buiten het spelen om mondkapjes gedragen en moest je de plek waar je had gestaan na afloop goed schoonmaken. En er waren nog meer regels. Maar we konden elkaar tenminste weer zien en samen muziek maken." Dat was echter van korte duur. “Sinds de tweede lockdown kunnen we niet meer samen spelen. Voor corona hadden we wekelijks een of twee repetities en daarnaast de optredens. Nu hebben we alleen samen een online escape room gedaan, om toch nog wat samen te ondernemen. We kunnen dan ook niet wachten tot de pandemie voorbij is. Gezellig met zijn allen weer in de bus en spelen voor al die applaudisserende mensen. Ik denk dat we helemaal gek worden als dat weer kan."

Op z’n gat

Het Thomas Orkest, tussen de veertig en vijftig muzikanten sterk, is heel erg onthand, zegt bestuurslid en saxofonist Niek van Erk. "Iedereen wil graag spelen. Samen. Want thuis alleen je eigen partijtje spelen, dat stelt niets voor. Het gaat om alle instrumenten bij elkaar.” De eerste lockdown kwam ook nog eens op een ongelukkig moment. "Toen die werd ingesteld, hadden we net een nieuwe dirigent. Met hem hebben we uiteindelijk maar één keer kunnen repeteren. Hij leerde de leden zo natuurlijk niet kennen.” Maar hier schoot, net als bij Jubal, de digitale wereld te hulp. "We hebben toen allemaal een filmpje waarin we ons voorstellen naar hem opgestuurd. Maar daarmee houden de digitale mogelijkheden wel op. Samen musiceren via een app als Zoom lukt niet door alle vertragingen in de app en de internetverbindingen.”

Koningsdag

Ook van het Thomas Orkest zijn de optredens weggevallen. “Zo ging ons jaarlijkse optreden op Koningsdag niet door. Net als de uitvoering in december in de Spiegel, voor de tweede lockdown. We hebben nog gekeken of we drie avonden konden spelen voor een kleiner publiek per keer. Maar omdat je als muzikanten ver van elkaar vandaan moest zitten, bleek dat ook geen optie. We zouden dan niet op het podium passen.”

Zwanger

Ondertussen mag je dus überhaupt niet meer samen spelen. “Dus ligt onze vereniging totaal op z’n gat. We zijn een sociaal orkest, de leden voelen zich sterk met elkaar verbonden. Maar we spreken elkaar nu amper en missen elkaar. Het is al gebeurd dat de meesten niet eens wisten dat een lid zwanger was geraakt. Daarom hebben we een nieuwsbrief opgezet. Het is te hopen dat er snel weer meer mag. Al kunnen we voorlopig maar met dertig personen oefenen, dat is al iets. Dan kunnen we tenminste weer wat opstarten.”

'We wisten niet eens dat een orkestlid zwanger was geraakt.'