?Ierse straatartiest' gedijt op vakantieschip voor gehandicapten

ZWOLLE /  HASSELT ? Het lijkt een wereld van verschil. Op stelten lopen in het Ierse Cork of over het dek van een Nederlands schip. Toch ziet Jan Diederen, die onlangs de overstap maakte van straatartiest naar ?scheepsbouwer', overeenkomsten. En nee, dat heeft niets te maken met je evenwicht bewaren. Het oude schip waarover we praten ligt veilig en onbeweeglijk stil bij rederij Bodewes in Hasselt om daar te worden opgeknapt.

De gemeenschappelijke deler zit hem in ?de wil om andere mensen te laten stralen'. Als het schip klaar is wordt het namelijk in de vaart gebracht om mensen met een verstandelijke dan wel lichamelijke beperking een onvergetelijke vakantie te bezorgen.

Eigenaar van het schip is de Zwolse stichting ?Schipper mag ik ook eens varen' met Zas Bousema ?aan het roer'. In het halfjaar dat het schip in Hasselt ligt is er veel aan gebeurd. Jan zelf was betrokken bij het aanbrengen van de houten spanten en daarover heen de vloer. ?Het is typisch zo'n klus waarvan je direct plezier hebt. Probeer anders maar eens in het ruim van een schip van de ene naar de andere kant te komen. Dat is net een hordenlopen.?

Jan werkt als vrijwilliger voor de stichting. Daarnaast vertoont hij zijn (kook)kunsten in de brasserie van het Leger des Heils in Zwolle en is hij in de Overijsselse hoofdstad actief in de gemeenschapstuin. Maar wat brengt de geboren Limburger, die in Ierland 23 jaar de kost verdiende als zelfstandig straatartiest, clown en theatermaker terug naar zijn vaderland? Jan: ?Ik word een dagje ouder. Simpel gezegd, als ik nu van een tweewieler val en een heup breek, duurt mijn herstel veel langer dan ruim twintig jaar geleden toen ik begon. Een andere, belangrijke, reden is dat ik een zoon heb van vijftien die in Zutphen woont. Ik wil meer tijd met hem doorbrengen.?

Zijn carrière in Ierland begon destijds - hoe ironisch ? waar zijn loopbaan als schipper in Nederland strandde. ?In Kampen, waar ik de opleiding theater afrondde, zat ik bij de Bruine Vloot. In Urk heb ik een ander schip geramd en dat was het einde van mijn schippersbestaan.? Jan besloot zijn geluk te beproeven in Ierland. Niet lang daarvoor had hij gelogeerd bij een vriend van hem op het Keltische eiland. ?Die had een biologische tuin. Daar heb ik een halfjaar gewerkt. Later ben ik het vak van straatartiest in gerold. Mensen aan het lachen maken zit in mijn aard. Ik heb lol in mijn werk. Dat moet ook wel, want wat je niet hebt kan je niet verkopen en ik verkoop plezier.?

Behalve op straat was Jan onder andere ook te vinden in het operagebouw van Cork. Hij vertolkte er zelfs een hoofdrol in Shakespeare's wereldberoemde Romeo en Julia als de complotten smedende broeder Lawrence (Lorenzo). Tevens bouwde hij praalwagens en gaf hij leiding aan een groep straatartiesten. Bijzondere herinneringen bewaart hij aan een opdracht van Murphy's (Heineken Ierland, red.) in het kader van een onderzoek naar lachen. ?Weet je dat lachen zelfs goed is voor je immuunsysteem? Lachen gaat van hard naar zacht. Bij huilen is dat precies andersom. Het één (lachen, red.) correspondeert biologisch gezien met afnemend gevaar, het andere met toenemend?, meent Jan.

De creatieve geest van de ?Zwollenaar' associeert er lustig op los. Zoals wel vaker het geval is. Bij het horen van de naam ?Schipper mag ik ook eens varen' voerden zijn gedachten hem terug naar zijn jeugd. ?Mijn interesse was gewekt. Toen ik ook nog eens hoorde met welk doel dit schip wordt opgeknapt wist ik dat ik hier wilde werken?, zegt Jan op het moment dat eigenaar en initiator Zas Bousema, terug van een pauze, bovendeks verschijnt.

?We schieten mooi op, al betwijfel ik of we volgens planning het schip afkrijgen in het voorjaar van 2016?, zegt Bousema. ?Behalve met geld heeft dat te maken met de inzet van vrijwilligers. We kunnen nog wel wat handjes gebruiken. Vandaar het wervende spandoek dat je vanaf de weg kunt zien.?

Bousema heeft de nodige ervaring met het entertainen op een schip. ?Ik heb met Duitse verstandelijke gehandicapten gevaren. Prachtig was dat. Ze nemen meteen het schip over, willen achter het roer, de schipper omhelzen en ga zo maar door. Mensen met een lichamelijke beperking zijn straks ook welkom bij ons, of zij die zich anders geen vakantie op het water zouden kunnen veroorloven. Een beperking in je portemonnee is ook een beperking en daarom houden we de prijs laag.?

Het hele verhaal staat Jan erg aan. Hij vermaakt zich wel op het schip. Tegelijkertijd blijft zijn artiestenbloed stromen. ?Misschien ga ik wel iets doen bij Hogeschool ArtEZ als die mogelijkheid mij wordt geboden. Weet je wat het is? Op het toneel heb je niet snel last van je leeftijd. Daar is ervaring een voordeel.?

Belangstellenden die het wel wat lijk om als vrijwilligers aan de slag te gaan op het schip kunnen een mail sturen naar z.bousema@schippermagikookeensvaren.nl.