Voorbij gaan aan armoede kan even niet in Peperbuskerk met fototentoonstelling

(door Christiaan Schutte)ZWOLLE ? Een straatmuzikant. Naast hem een afvalbak en op de achtergrond een plakkaat dat fikse kortingen belooft als representanten van de weggooi- en consumptiemaatschappij. Veel aspecten van ?De Ongeziene gezien' komen samen in juist deze foto.Dat vindt althans diaken Fokke van Dalen, die een selectie van foto's over armoede, gemaakt in Apeldoorn op initiatief van de Emmaüsparochie, naar Zwolle haalde om te exposeren in de Onze-Lieve-Vrouw-Tenhemelopneming Basiliek (Peperbuskerk) aan de Ossenmarkt. Maar zeker niet alles, zo haast hij zich er bij te vertellen. ?Deze expositie gaat over armoede in de breedste zin van het woord, zowel financieel als geestelijk. Neem deze foto hier?, zegt van Dalen wijzend. ?Daarop zie je drie mensen die het Syndroom van Down hebben. Zij ervaren soms de eenzaamheid van het je buitengesloten voelen.? Op weer een andere foto is een vrouw te zien met reuma. Ze houdt haar vingers geklemd om een kop warme drank. Alle foto's zijn gemaakt in 2008 door dak- en thuislozen of studenten en met goedvinden van de geportretteerden. Ze werkten er zelfs erg graag aan mee en dat vindt Van Dalen erg belangrijk. ?Ik hoop dat deze expositie de kijker dwingt om even stil te staan bij de ander, om naar hem of haar om te zien. Maar vooral ook vind ik het een vorm van gerechtigheid wanneer we mensen zien zoals ze werkelijk zijn, levend in armoede of kampend met een verslaving. Dit merkte ik ook tijdens de opening van de complete expositie in het CODA Museum in Apeldoorn. De gefotografeerden die er waren, voelden zich erkend. Vaak kijken we echter weg. Dat lijkt de foto met de straatmuzikant ook te suggereren. De vrouw helemaal op de achtergrond lijkt de man totaal niet gade te slaan. De vraag is natuurlijk wel of dit echt zo is. Misschien is ze even daarvoor wel voor hem langs gelopen en heeft ze geld in het bakje gelegd. En ik moet bekennen dat ik ook niet altijd een gesprek met een straatmuzikant of zwerver aanknoop.?PlooienVolgens Van Dalen is armoede niettemin een serieus probleem dat alle aandacht verdient. ?Uit onderzoek blijkt dat een stad als Kampen ongeveer 130 armen kent en Zwolle zo'n 270. Uitgaande van gemiddelde schattingen zou het aantal in Zwolle zelf aanmerkelijk hoger moeten liggen en ik vermoed dat er in de stad ook nog verborgen armoede is.? Dat zegt de diaken mede als initiator van de website van Diaconaal Platform Zwolle dat zicht probeert te krijgen op die armoede. ?Je zou het ook de rode draad van deze tentoonstelling kunnen noemen. De plooien van de stad worden zichtbaar waar die normaal gesproken worden glad gestreken om het stof aan het oog te onttrekken.? Op de vraag of het een idee zou zijn om in Zwolle eveneens bijvoorbeeld dak- en thuislozen te vereeuwigen antwoordt Van Dalen: ?Dat zou natuurlijk best heel mooi zijn, maar daar moet je ook tijd voor hebben. En ik wil deze tentoonstelling niet groter maken dan het is. Auteur Ronald Dashorst van het boek ?De Ongeziene gezien', dat nu ook is verschenen, verdient de meeste credits. Wel ligt er een boek klaar in de kerk waarin mensen een reactie kunnen schrijven. Ik ben erg benieuwd wat mensen er van vinden, wat het met ze doet. De foto's zijn niet te missen voor wie de kerk bezoekt. Ik vind een kerk een geschikte locatie voor een tentoonstelling als deze, omdat Christus er altijd is geweest voor de mensen aan de rand van de maatschappij. Ik als Rooms-katholiek word bepaald bij de vraag wat mijn beeld van Christus is. Iedereen, ongeacht geloof of overtuiging, kan echer aan het denken worden gezet en als dat gebeurt, is dit project geslaagd.? Fokke van Dalen toon de foto met de straatnmuzikant. Foto: BrugMedia.