Afbeelding
Foto: Rick Kloekke

Plasticvanger haalt plastic uit de IJssel als grondstof voor nieuwe producten

ZWOLLE – Een plasticvanger, een drijvende installatie van ruim tachtig meter breed, vangt gedurende een jaar zwerfafval (vooral plastic) op uit de IJssel bij Zwolle. De opzet is het afval te analyseren en regionaal te verwerken tot nieuwe duurzame producten.

Het zwerfafval wordt bekeken op hoeveelheid en geanalyseerd op samenstelling en soort plastic. Vervolgens wordt met regionale partners onderzocht hoe het herwonnen plastic, binnen de regio, circulair kan worden hergebruikt. Educatie en bewustwording wordt een belangrijk onderdeel van de anderhalf jaar durende proef.

Dieren

"Plastic zwerfafval is een probleem in het water", aldus de initiatiefnemers. "Dieren worden ziek of overlijden, mensen hebben er last van, ecosystemen worden gedereguleerd en het mooie rivierlandschap wordt vervuild. Via rivieren komt een groot deel van het zwerfafval bovendien terecht in zeeën en oceanen, waar het onderdeel wordt van de wereldwijde vervuiling (plastic soep). Zwerfafval (inclusief macroplastics) in water leidt bovendien tot microplastics doordat grotere stukken macroplastic steeds kleiner worden."

Beeld

De plasticvanger bij Zwolle is strategisch geplaatst; in de buitenbocht van de rivier de IJssel, vlakbij een natuurgebied en georiënteerd op de meest voorkomende windrichting (Zuidwest). De installatie is drijvend en verbruikt geen energie. Hiermee veroorzaakt de installatie geen hinder en schade aan het milieu. De Plasticvanger wordt wekelijks geleegd om een helder en gedetailleerd beeld te krijgen van de plasticvervuiling per seizoen. 

Samenstelling

Initiatiefnemer Clear Rivers werkt al sinds 2017 met plasticvangers in rivieren, waaronder in de regio Rotterdam-Rijnmond en is zeer benieuwd naar wat er allemaal in de IJssel drijft. De macroplastics in de plasticvanger worden onderzocht op hoeveelheid en samenstelling om inzicht te krijgen wat er in de Nederlandse rivieren komt en er uit gaat én in de bronnen: waar het vandaan komt.

Educatie

Aan de proef is een intensief educatieproject gekoppeld waarin leerlingen en studenten worden uitgedaagd in het meedenken in oplossingen. De jongeren wordt met name gevraagd mee te denken in de aanpak van zwerfafval/macroplastics in rivieren: Hoe voorkomen we zwerfafval/macroplastics in de IJssel? Hoe controleren we wat er ligt en drijft? Hoe komen we er achter waar het vandaan komt? Hoe halen we het macroplastic weer zo effectief mogelijk uit het water? Welke nieuwe circulaire producten kunnen we ontwikkelen met de herwonnen macroplastics?

Bewustwording

“Door de samenwerking met leerlingen en studenten wordt de bewustwording omtrent omvang, aard en herkomst van (macroplastic) vervuiling in rivieren vergroot, leiden we nieuwe deskundigen op en krijgen we een breed scala aan nieuwe ideeën en oplossingen”, verwacht Clear Rivers.

Producten

Het macroplastic dat gedurende de proef wordt herwonnen, wordt geteld en geanalyseerd, gesorteerd en gerecycled. Met lokale kennisinstituten, onderzoekcentra en circulaire ondernemers onderzoekt de initiatiefnemer hoe het macroplastic uit rivieren onderdeel kan worden van de circulaire economie. Er wordt onderzocht hoe en welke nieuwe circulaire producten ervan gemaakt kunnen worden, zoals de zitzak van Sacksea. Het opgevangen materiaal wordt op die manier nuttig en milieuvriendelijk hergebruikt. De nieuwe producten moeten weer bijdragen aan de bewustwording rondom plastic vervuiling, maar moeten ook een financiële bijdrage gaan leveren in de kosten voor de (her)winning ervan.

Samenwerking

De proef is een initiatief van de Clear Rivers ondersteund door de Provincie Overijssel, Gemeente Zwolle, SC Johnson, Rijkswaterstaat en ENGIE. Aan de proef nemen diverse partners deel zoals Saxion, Windesheim, OOZ, Natuur en Milieu Overijsel.