‘Hofvliet aan Stadsgracht en Zwarte Water’. Acryl op linnen. Frank de Wit (2022). 60 x 80 cm. Te zien bij Boekhandel Bloks, Papenstraat 6. Info: www.frankdwit.art
‘Hofvliet aan Stadsgracht en Zwarte Water’. Acryl op linnen. Frank de Wit (2022). 60 x 80 cm. Te zien bij Boekhandel Bloks, Papenstraat 6. Info: www.frankdwit.art Foto: Benno Slijkhuis

Aan Stadsgracht en Zwarte Water

(door Wim Coster)

Op een hoek van Stadsgracht en Zwarte Water verrees in 1929 een riet gedekte villa. Het pand, naar ontwerp van de Haagse architect Hendrik Sangster, kreeg de naam Nieuw Hofvliet. Eromheen lag een tuin waarvan de hoofdstructuur was ontworpen door Mien Ruys.

Aan de andere kant van de tegenwoordige weg stond toen, omgeven door een eveneens fraai aangelegde tuin, al een villa met de naam Hofvliet De beide panden waren te vinden op het voormalige ‘Eiland van Van Loo'. Dit stukje Zwolle, dat eerder Schuttengaerde of Schuttengoerde heette, kreeg in de negentiende eeuw in de volksmond die naam naar de toenmalige bewoners. Eigenlijk was het een schiereilandje, tussen het Zwarte Water en het Smalle Gat, een klein riviertje dat later werd gedempt.
De scheepswerf ernaast was gevestigd op een logische locatie, want hier begon de aloude vaarweg van Zwolle naar de Zuiderzee. Op deze plek lagen sinds de late middeleeuwen dan ook grote voorraden van het bekende zandsteen uit Gildehaus en Bentheim. Dit bouwmateriaal werd aangevoerd via de Vecht, om vanuit Zwolle verder te worden getransporteerd naar het westen.
In 1972 werd over het Zwarte Water een dubbele basculebrug gebouwd, die de Pannekoekendijk en de Schuttevaerkade moest verbinden. Voor de bouw ervan waren 155.000 kilo betonijzer nodig, en 1710 kubieke meter beton.
De beide villa's Hofvliet - tegenwoordig omgeven door een bioscoop, winkels, woonhuizen en kantoren - liggen sindsdien door een weg gescheiden van elkaar. In de ene is een onderdeel van een uitvaartorganisatie gevestigd. In de andere, gelegen langs een brug voor voetgangers en fietsers naar het centrum, werd in 2005 een brasserie geopend. Samen vormen ze zo een plaats van ontmoeting en afscheid.