Afbeelding
Foto: Jan-Jaap van Dijk

Een gevoelige snaar raken

Als je een gevoelige snaar raakt breng je een pijnlijk onderwerp ter sprake. Snaarinstrumenten zijn bespannen met snaren, die in trilling worden gebracht door middel van tokkelen, strijken en slagen.

Het materiaal van de snaar kan bestaan uit darm, metaal of tegenwoordig ook uit nylon of chroomstaal.

Een bekend snaarinstrument is de gitaar. Dit woord stamt af van het Perzische 'tar' dat snaar betekent. De gitaar is dan ook het bekendste Arabische muziekinstrument in het Nederlands.

Hij werd rond 1683 in ons land geïntroduceerd. Van oorsprong is gitaar volgens de taalkundige Marlies Philippa hetzelfde woord als citer.

Van het Perzisch sithaar maakten de Grieken kithara. Via het Arabisch, het Spaans en het Frans is de kithara als gitaar in onze taal terecht gekomen. In het Latijn veranderde kithara in cithara en daaruit is uiteindelijk ons woord citer ontstaan.

De KNO arts Jurgen Te Rijdt uit Zwolle verzamelt bijna heel zijn leven al gitaren en heeft inmiddels een indrukwekkende collectie snaarinstrumenten opgebouwd. Tenminste 300 instrumenten telt zijn unieke verzameling. Het zwaartepunt van de collectie ligt bij de romantische gitaren tussen 1800 en 1850. Ook de Spaanse school vanaf 1800 is goed vertegenwoordig.

Zijn kelders en woonkamer staan vol 18de en 19de eeuwse gitaren en mandolines.

In een interview met de Stentor vertelt Te Rijdt dat hij al jaren zoekt naar een mooie bij voorkeur museale plek voor zijn collectie. “Niemand kan de gitaren nu zien en dat vind ik zonde. Het liefst zou ik de collectie bij elkaar houden en zichtbaar maken voor het publiek. Heel graag ergens niet te ver van Zwolle zodat ik er geregeld even kan kijken”.

Mocht het niet lukken om een museale ruimte te vinden dan zal Te Rijdt de instrumenten moeten verkopen en verdwijnen ze naar alle kanten van de wereld. Eén gitaar wil hij nooit kwijt. Dat is zijn Hofnergitaar beschilderd door Herman Brood in 1997. In het interview vertelt hij dat dit een eervol cadeau van Brood is. In ruil voor 30 euro materiaalkosten en een fles whisky wilde Brood zijn gitaar wel beschilderen.

Deze gitaar is nu te bezichtigen in het Herman Broodmuseum aan de Blijmarkt.

Girbe Buist

Buistbelevingsprojecten.nl