Afbeelding
Foto: Collectie Overijssel / Collectie Gemeente Zwolle

Een drankorgel

Vermoedelijk in de 19de eeuw werd iemand, die te veel alcohol nuttigde, voor het eerst 'drankorgel' genoemd. De gedachte achter dit woordgebruik was dat die persoon zoveel had gedronken als er in een drankorgel past. Enorm veel dus. Zoveel dat de betreffende drinkebroer ladderzat was.

Oorspronkelijk is een drankorgel een stellage waarin vaten met wijnen, bieren en sterke drank lagen.

De stellingen bestonden uit grotere vaten (onder) en kleinere vaten (boven).

Hierdoor kon er onderaan de stelling met een tapkraan wijn, bier of sterke drank worden afgetapt in de gewenste hoeveelheid. De stellage werd drankorgel genoemd, omdat de vorm leek op die van een orgel. Door tegen het houten vat te tikken kon men een indruk krijgen hoeveel drank er nog in het vat aanwezig was.

Slijterijen hadden een drankorgel in het interieur met vaten gevuld met onder meer jenever en brandewijn. Klanten kwamen destijds nog met een lege fles naar de slijter om die te laten vullen uit het vat.

In de Collectie Overijssel bevindt zich nog een fraai drankorgel. Het bestaat uit drie geel geverfde rekken met hierin twaalf ovale vaten in vier verschillende formaten. Op de onderste rij liggen drie grote vaten met lekbakjes er onder. In het midden vier kleinere vaten met lekbakjes en op de bovenste rij liggen drie grote en twee kleine vaten.

Café en slijterij de Munnink

Dit drankorgel is afkomstig van café en slijterij de Munnink aan de Hoogstraat 4-6 in de Kamperpoort dat in de zeventiger jaren van de vorige eeuw is afgebroken. Het complex bestond uit een café, een slijterij en een stalhouderij. De broers Jan en Theo de Munnink startten hier op in 1922 met hun café en stalhouderij. Een zus bestierde de slijterij. Het café stond ook bekend onder de naam De Roode Leeuw.

Menig Zwollenaar, maar gek genoeg ook de wat oudere Mastenbroeker boer kan zich het café ongetwijfeld nog goed herinneren. De Roode Leeuw stond bijzonder goed aangeschreven bij de Mastenbroeker boeren omdat zij bij hun kerkgang op de zondag hun paarden en wagens mochten stallen in de stalhouderij naast het café. Het zelfde gebeurde tijdens de wekelijkse veemarkt op vrijdag.

Girbe Buist, met dank aan Buurtmuseum Kamperpoort

www.buistbelevingsprojecten.nl