Soapserie
Soap is een van oorsprong Amerikaans televisiegenre (afgeleid van 'soap opera') dat is ontstaan in de jaren dertig. Het principe waarbij het wel en wee van 'gewone mensen' dagelijks wordt gevolgd, komen we voor het eerst tegen in het feuilleton, vervolgverhalen in de krant, die in de 19e eeuw zijn ontstaan. Pas in 20ste eeuw wordt het begrip 'soap opera' gebruikt voor hoorspelen op de radio. Afleveringen worden in het radiotijdperk gesponsord en onderbroken door reclames van zeepfabrikanten, vandaar de benaming 'soap'. Vanaf de jaren vijftig is soap als dramaserie te zien op de Amerikaanse televisie. De Amerikaanse soaps waren bedoeld voor vrouwen, die voor de man en kinderen thuiskwamen, even een momentje voor zichzelf wilden hebben.
As The World Turns
Het meest succesvol was 'As The World Turns', de langst lopende soapserie in de Amerikaanse geschiedenis. De serie begon in 1956, de laatste aflevering was in september 2010. Sommige soapseries worden wekelijks, maar de meeste 4 à 5 maal per week, uitgezonden. Er is dus voor de scriptschrijvers, het productie- en regieteam en de acteurs meestal weinig tijd voor het voorbereiden en opnemen van de afleveringen. De dialogen zijn dan ook per scène vrij kort en de afleveringen worden op een goedkope en efficiënte manier opgenomen. De beelden bestaan vrijwel alleen uit mensen die met elkaar praten in een beperkt aantal decors, die telkens opnieuw terugkomen. De traditionele soap staat meestal in het teken van verschillende families en hun onderlinge (rivaliserende) verhoudingen. Daaruit volgen emotionele intriges en spannende verwikkelingen, die als een rode draad door de serie lopen. Joop van den Ende haalde de soap in 1990 naar Nederland met 'Goede tijden, Slechte Tijden”, de enige soapserie, die het op tv heeft overleefd.
Regiosoap
Met name in Nederland ontstonden vanaf 2003 zogenaamde regiosoaps: soaps, die zich duidelijk in een bepaalde streek of provincie afspelen. Strikt genomen zijn dit misschien geen echte soaps. Er zijn maar een beperkt aantal afleveringen, die slechts eens per week uitgezonden worden. Maar alle kenmerken van soaps zijn wel aanwezig. Een goed voorbeeld is de Twentse soap 'Van jonge leu en oale groond'. De eerste aflevering werd door RTV Oost op zondag 2 oktober 2005 uitgezonden en trok 300.000 kijkers. Na het vierde seizoen is de soap gestopt wegens tekortschietende financiering.
Girbe Buist
Buistg@ziggo.nl