Smoking
Een smoking is een twee- of driedelig kostuum, dat door mannen wordt gedragen bij feestelijke gelegenheden. Deze kleding mag niet voor half 6 ’s middags gedragen worden.
De smoking bestaat uit een zwarte broek met een satijnen of fluwelen zwarte band en een zwart jasje met satijnen revers en een wit smokingoverhemd. Om de hals hoort een zwarte vlinderdas gedragen te worden, bij voorkeur een zelf gestrikte van zijde(black tie) De schoenen dienen geheel glad en van zwart lakleer te zijn.
Rookjasje
Aanvankelijk was de smoking niet meer dan een rookjasje dat in Engeland door heren van stand na het diner werd aangetrokken. Zij trokken zich dan zonder hun dames terug in een aparte rookkamer. De stank van de rook trok dan in het jasje en niet in de overige kleding.
Volgens de heersende etiquette was het not done om vrouwen met hinderlijke rookgeur te belasten. Na het roken werd het smoking jacket weer verwisseld voor het nette 'dinner jacket'.
Volgens het boekje 'Black Tie' over de geschiedenis van de smoking heeft de Engelse kroonprins Edward (de latere koning Edward VII) ruim honderd jaar geleden een belangrijke bijdrage geleverd aan de statusverhoging van de smoking. Hij had een hekel aan de strenge kledingvoorschriften van zijn moeder koningin Victoria en liet daarom in 1865 een apart dinner jacket maken dat hij buiten aanwezigheid van zijn moeder durfde te dragen als hij op een van de koninklijke buitens verbleef.
Tuxedo
De New Yorkse bankier James Brown Potter introduceerde het kledingstuk na een bezoek aan Edward op zijn exclusieve country club in Tuxedo Park bij New York. In Amerika kwam de doorbraak van de smoking in 1896, na een schandaal in diezelfde Tuxedo Park Club. Terwijl het rokkostuum was voorgeschreven, verscheen de zoon van een tabaksmagnaat daar in een vuurrood jasje zonder slippen. De ophef was groot, maar dit voorbeeld werd sindsdien steeds meer nagevolgd. De Tuxedo, zoals de smoking in Amerika werd genoemd werd mode.
In de collectie van de Vereeniging tot beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis (VORG) bevindt zich nog een portret van Isaäk van Deen in smoking.
Hij is geboren in Burgsteinfort en kwam omstreeks 1838 naar Zwolle, waar hij ongeveer dertig jaar als arts heeft gewerkt. Daarna werd hij in Groningen benoemd tot professor. Hij was de eerste joodse hoogleraar in Nederland en stierf in 1869.
Girbe Buist
Buistg@ziggo.nl