Schilderij glazenmakersgilde
Schilderij glazenmakersgilde Foto: Collectie Overijsse/ Collectie VORG

Het regent pijpestelen

Het regent pijpenstelen wordt gezegd om aan te geven dat het flink regent. Het gaat dus niet om een licht buitje of wat motregen, maar om een langere periode waarin er flink wat water naar beneden komt. Met pijpensteel wordt hier letterlijk de steel van een pijp bedoeld. Vroeger gebruikte men tabakspijpen, die van klei waren gemaakt. De steel van zo’n pijp is recht, lang en dun. 'Het regent pijpenstelen' wil dus eigenlijk zeggen dat de regen in lange, dunne stralen naar beneden komt.

Er zijn veel meer uitdrukkingen met “het regent…”.

Oude Wijven

'Het regent oude wijven' is daar een voorbeeld van. Deze spreuk is eigenlijk maar een deel van het oorspronkelijke grotere geheel. De volledige spreuk is namelijk 'het regent oude wijven met klompen aan'. De verwijzing naar de klompen, wil dan zeggen dat het heel hard regent. De regen klettert dan letterlijk op de daken, stenen en alle andere voorwerpen. Te vergelijken met het lawaai dat klompen maken als je op stenen stapt.  

Er zijn een aantal varianten van deze zegswijze. Zo wordt er ook wel gezegd:
- Het regent scheermesjes
- Het regent bakstenen
- Het regent pieken (oude benaming van guldens).

In deze uitdrukkingen is ook weer een verwijzing te vinden naar het lawaai dat scheermesjes, bakstenen of guldens maken als zij vallen. De Nederlandse taal kent veel uitdrukkingen voor harde regen. In Nederland regent het veel en vaak, omdat ons land aan zee ligt. De wolken drijven naar het land en veroorzaken regenbuien. Gelukkig  wisselt het weer ook vaak in Nederland. Na regen komt er vroeg of laat altijd weer een zonnetje tevoorschijn.

Pijprokende Glazenmakers

In de collectie van de Vereeniging tot beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis bevindt zich een schilderij waarop leden van het Zwolse glazenmakersgilde staan afgebeeld. Een aantal van deze personen rookt een lange pijp. De gilden werden in de grondwet van de Bataafse Republiek van 1798 opgeheven. Sommige zetten hun organisatie in een of andere vorm voort. De schilder en glazenmakersbaas Adrianus Hulsbergen(1755-1827)) schilderde in 1807 het gilde, waarvan hij na de officiële opheffing deel uitmaakte.

Girbe Buist
buistgW@ziggo.nl