Uitgevers maken zich met komst nieuwe sticker zorgen over toekomst lokale media

ZWOLLE - Tientallen uitgeverijen in Nederland hebben grote zorgen over de toekomst van lokale media. Een nieuw stickersysteem dat papierverspilling tegen moet gaan, zou lokale huis-aan-huiskranten eenzelfde behandeling geven als reclamefolders. Door de maatregel dreigen lokale nieuwsvoorziening én verspreiding van overheidsinformatie voor grote groepen Nederlanders te verdwijnen.

Nu heeft iedereen de keuze tussen twee stickers op de brievenbus: de Ja/Nee- en de Nee/Nee sticker. Als er geen sticker op een brievenbus zit, wordt de folder én de huis-aan-huiskrant gewoon bezorgd. In het nieuwe systeem gaat dat laatste veranderen, Er komt een extra sticker, de Ja/Ja sticker, waardoor iedereen verplicht is één van de stickers op de brievenbus te plakken als die de huis-aan-huiskrant en/of de folders wil ontvangen. Geen sticker betekent dat men geen huis-aan-huiskranten en folders meer ontvangt.

Er zijn op dit moment verschillende manieren waarop steden hiermee omgaan. Nadat het systeem vorig jaar in Amsterdam werd ingevoerd, bleek het mogelijk om simpelweg de reclamefolders te bundelen en onder het mom van ‘huis-aan-huiskrant’ alsnog in alle brievenbussen te bezorgen. In de gemeente Rotterdam is daar iets op gevonden. Daar hebben overheid en uitgeverijen met elkaar afgesproken dat een échte huis-aan-huiskrant minimaal dertig procent aan redactiepagina’s moet bevatten. De gemeente Utrecht kwam niet op dat idee. Daar lijkt het stadsbestuur zowel folders als huis-aan-huiskranten uit de brievenbussen van haar inwoners te willen weren.

Uit onafhankelijk onderzoek van dit jaar blijkt dat wekelijks 7,7 miljoen mensen een huis-aan-huiskrant lezen. Er zijn 350 tot vierhonderd van die kranten in Nederland, en overheden gebruiken zo’n tweehonderd daarvan om met de samenleving te communiceren. Huis-aan-huiskranten worden ook intensief gebruikt als communicatiemiddel ván bewoners naar hun stads- of dorpsgenoten. De kranten staan immers vol ingestuurde berichten met activiteiten in de wijk, voorstellingen in lokale concert- en theaterzalen, ingezonden stukken en foto’s van lezers. Inmiddels worden overigens alle kranten in Nederland gemaakt van papier dat tien keer gerecycled is. Krantenpapier is afkomstig uit speciale kweekbossen in Scandinavië, voor elke omgehakte boom in zo’n kweekbos worden er twee terug geplant.

Thomas Bruning zit namens de Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ) in een expertiseteam van de VNG (Verenigde Nederlandse Gemeenten). Het beperken van vrije verspreiding en voorziening van nieuws zou volgens Bruning een cruciale misser zijn. “Je moet echt heel voorzichtig zijn met het uitsluiten van bepaalde bevolkingsgroepen van de nieuwsvoorziening. In plaats van de nieuwsvoorziening te beperken, zouden de gemeenten lokale media juist moeten hélpen. Er wordt op dit moment veel te makkelijk gedacht dat je print wel even kunt vervangen door online. Dat het ene automatisch in plaats komt van het ándere is een misvatting. Online en print blijven allebei bestaan, náást elkaar.”