Vrijwillige terminale zorg klaar voor de toekomst

Zwolle - Als iemand op sterven ligt en ervoor kiest om zijn laatste levensfase thuis door te brengen, dan vraagt dat om intensieve verzorging. Verzorging die familie en vrienden met liefde geven, maar die ook veel van hen vraagt in een toch al emotioneel zware tijd. Vrijwilligers terminale zorg bieden dan een helpende hand en een luisterend oor. ZwolleDoet! en Stichting Terminale Thuiszorg Kampen zijn samengegaan, om de krachten te bundelen.

Dat betekent dat nu 42 vrijwilligers klaarstaan. Een vrijwilliger helpt bij de persoonlijke verzorging en waakt aan bed bij de zieke. Thuis, in het ziekenhuis of in een instelling. ’s Nachts of overdag.

Zo kunnen de naasten met een gerust hart slapen of even een boodschap doen. De hulp is beschikbaar voor het gebied Hattem, Zwolle, Kampen en Zwartewaterland. Hattem viel al onder ZwolleDoet! en Zwartewaterland hoort bij Kampen.

Jaarlijks maken in het verzorgingsgebied van de twee stichtingen samen zo’n 110 adressen gebruik van deze vrijwillige inzet. De hulp is er dag in dag uit, voor een periode van in principe maximaal zes weken.

Toekomstbestendig

De Kamper stichting kiest ervoor om de poule van vrijwilligers en de hulpvragers bij ZwolleDoet! onder te brengen, omdat dit volgens de voorzitter meer toekomstbestendig is. “In Kampen had de stichting een vrijwillig bestuur, met slechts een paar uur in de week voor betaalde krachten die de inzet van de vrijwilligers terminale zorg coördineerden”, vertelt Hermien van Helsdingen, voorzitter van Stichting Terminale Thuiszorg Kampen.

“Het werkte, want we hebben niet voor niets ons 25-jarig jubileum gevierd. Maar tegelijkertijd waren we natuurlijk wel een kleine stichting, met een relatief klein verzorgingsgebied en een klein budget. En toen kwamen er de laatste jaren nog actuele vraagstukken bij: digitalisering en privacygevoeligheid bijvoorbeeld. De terminale zorg heeft als onderdeel van de grotere stichting ZwolleDoet! meer armslag en expertise. Ook zijn er meer uren beschikbaar voor coördinatoren, waardoor alles uitgebreider kan worden aangepakt.”

Logisch

Dat de keuze viel op ZwolleDoet! is volgens beide partijen logisch. “We trokken al jaren samen op”, zegt Mieke Voswijk, coördinator terminale zorg bij ZwolleDoet! “De trainingen en bijscholingen voor vrijwilligers verzorgden we samen, we reisden altijd gezamenlijk naar het provinciaal overleg voor terminale zorg, waren beide lid van VPTZ Nederland en we wisselden al langere tijd vrijwilligers uit.”

Met het onderbrengen van de Kamper stichting bij ZwolleDoet! verandert er in de praktijk niets, garandeert Van Helsdingen. “Alle vrijwilligers blijven inzetbaar en hebben al uitgebreid kennisgemaakt met de coördinatoren van ZwolleDoet! De Stichting Vrienden van Terminale Thuiszorg Kampen blijft bestaan. De giften en donaties die zijn ontvangen, blijven beschikbaar voor de terminale zorg in Kampen en Zwartewaterland.”

Er zijn voor een ander

De vrijwilligers doen geen verpleegkundige of huishoudelijke taken. Hun belangrijkste taak is: er zijn voor de stervende en voor diens naasten. De vrijwilligers verschillen qua achtergrond, leeftijd en afkomst, maar hebben één ding gemeen: ze voelen zich goed als ze er kunnen zijn voor de ander.

“Overigens is dit vrijwilligerswerk niet alleen ‘geven’”, zegt Voswijk. “Je ‘krijgt’ ook veel. Je krijgt het vertrouwen dat je goed voor iemands naaste zorgt. En vaak ook waardering. Alleen al dat een mantelzorger bijvoorbeeld zegt: ‘doordat jij vannacht aan het bed van mijn man hebt gewaakt, heb ik eindelijk weer een nacht goed geslapen’. En je leert jezelf kennen, want je komt voor dilemma’s te staan.”

“Vrijwilligers mogen daarbij hun eigen gevoel volgen”, zegt Voswijk. “Een vraag die vaak speelt is, ‘wanneer maak ik de mantelzorger wakker?’ Enerzijds ben je er om die te ontlasten, maar je bent er net zo goed als steun voor de stervende. En als die zijn man, vrouw, dochter of zoon wil zien, wat doe je dan? Ik zeg altijd tegen de vrijwilligers, ‘laat je gevoel spreken’. Er is geen fout. Het is altijd een goede keus.”

Trainingen

In de trainingen krijgen vrijwilligers meer inzicht in de dilemma’s waar ze voor kunnen komen te staan. Ook thema’s als normen en waarden en levensovertuiging komen aan bod. Daarnaast gaat het om algemene vrijwilligersvaardigheden, zoals grenzen aangeven, gesprekstechnieken en luistervaardigheden. De ‘Basistraining VPTZ’ bestaat uit vijf dagdelen. Daarnaast doen vrijwilligers nog drie dagdelen praktische vaardigheden op, zoals manieren om iemand op een prettige manier in of uit bed te helpen.

Voor intervisie en reflectie is volop ruimte in dit vrijwilligerswerk. De coördinatoren zijn bereikbaar voor een goed gesprek en een luisterend oor. En vrijwilligers die op hetzelfde adres zijn ingezet, kunnen onderling ervaringen uitwisselen via een besloten overdrachtssysteem.

Meer informatie

Mensen uit Kampen, Zwartewaterland, Zwolle en Hattem die meer willen weten over terminale zorg en mensen die dit vrijwilligerswerk willen doen, zijn welkom bij ZwolleDoet! Kijk op zwolledoet.nl/terminalezorg of neem contact op via: telefoon 038 – 4225200, WhatsApp 06 - 390 080 72 en e-mail info@zwolledoet.nl.