Regio Zwolle krijgt NOVI-status en kan verder aan de slag met het klimaat

(door Erik-Jan Berends)

ZWOLLE -Demissionair minister Kajsa Ollongren heeft de status van NOVI-gebied toegekend aan Regio Zwolle. In deze nationale omgevingsvisie geeft het Rijk een visie voor de lange termijn op de ontwikkeling van de leefomgeving in Nederland.

De toekenning betekent volgens wethouder Ed Anker ‘een langdurige samenwerking met het Rijk waarbij ‘Regio Zwolle zich verder kan ontwikkelen tot een gebied dat zich aanpast aan klimaatverandering, economisch vitaal is en een blijvend aantrekkelijke woon- en leefomgeving heeft’.

Koploper

“We zijn al lang bezig om ons aan te passen aan het veranderende klimaat en daarin zijn we ontzettend goed. We zijn koploper op dit onderwerp”, vertelt de wethouder. “Het is voor Regio Zwolle - bestaande uit 22 gemeenten verdeeld over vier provincies - heel belangrijk omdat we in de delta van de IJssel, Overijsselse Vecht en het Zwarte Water wonen. In deze regio hebben we alle uiteenlopende uitdagingen op het gebied van klimaatverandering, van hoosbuien tot droogte.”

Urgentie

De urgentie om in te spelen op klimaatverandering is groot, volgens Anker. “Er is in de regio al veel gebeurd. Denk aan de projecten van Ruimte voor de Rivier, rondom de Overijsselse Vecht, het Waterfront in Dalfsen en de dijkenbrigade in Kampen. Als overheid hebben we ondertussen vroegtijdig erkend dat de lobby voor toewijzing als NOVI-gebied voor ons belangrijk is. Het Rijk zou daarvoor bijzondere gebieden gaan aanwijzen. Regio Zwolle is één van die acht geworden. Je krijgt als NOVI-gebied een bijzondere status. Elk gebied heeft een eigen vraagstuk, bijvoorbeeld op het gebied van landschap, water en verstedelijking. Wij, als Regio Zwolle, willen groeien op een manier waarbij je de klimaatverandering aankan. Met de toekenning zijn we partner van het Rijk en mogen we laten zien aan Nederland hoe we dat hier doen.”

Waterberging

Dat heeft Anker ook woensdag 2 juni al gedaan toen hij als lid van de stuurgroep Deltaprogramma met deltacommissaris Peter Glas bij de ondergrondse fietsenstalling op het Stationsplein in Zwolle is geweest. “Die hebben we zo aangelegd dat we ‘m ook kunnen gebruiken als waterberging. Dat hebben we als gemeente bedacht. Ook het Stationsplein is een ‘superspons’ en kan veel water opvangen. Dat hebben we deze woensdag voor het eerst getest met een flinke tank Zwols regenwater. Het water was in een paar seconden weg. Ook bijna alle rijksambtenaren staan bij de stalling te glunderen hoe slim we dat hier hebben opgelost. De NOVI-toekenning komt mogelijk ook doordat we een regio van doeners zijn. We brengen de wetenschap naar praktijk. De fietsenstalling en het Stationsplein zijn daarvan een voorbeeld.”

Investeringen

Voorbereid zijn op klimaatverandering is wel het belangrijkste onderwerp voor Regio Zwolle, stelt Anker. “Als we toekomstplannen maken en stappen zetten, willen we dat op de goede manier doen. Nederland is zó kwetsbaar op dit punt. Ik hoop dat we door deze toekenning bijzondere projecten kunnen realiseren. Als Regio Zwolle zijn we een demonstratie delta; we kunnen hier ook onderzoek doen. Ik hoop met de NOVI-status op investeringen, bijvoorbeeld bij de aanleg van klimaatbestendige wijken. In de stad Zwolle willen we ons bij de bouw van woningen in de Spoorzone ook goed voorbereiden op de klimaatverandering. We verwachten bij dergelijke projecten een streepje voor te hebben als NOVI-gebied en dat er met ons wordt meegedacht en het zo mogelijk wordt gemaakt. Wat ik wil voorkomen, is dat we bijvoorbeeld Stadshagen gaan kopiëren. We moeten niet iets herhalen dat elders goed werkt, maar rekening houden met wat de plek vraagt en welke kansen die plek voor Zwollenaren biedt. Zwolle moet op termijn beter worden met meer groen, water en ruimte: mooier, koeler en leuker.”

Deltawerkers

Is buitendijks bouwen, zoals in de geplande Zwarte Waterzone in Holtenbroek dan wel zo handig? Anker: “Dat kan wel. In het verleden zette men huizen op een terp. Nu bouwen we klimaatadaptief, wat inhoudt dat we er bij de bouw al rekening mee houden dat het water kan komen. Klimaatadaptief bouwen hebben we overigens ook al gedaan bij het Kraanbolwerk en in de woningen op de locatie van het voormalige ziekenhuis de Weezenlanden zit bijvoorbeeld een dijk verwerkt. Veel mensen zien het nog als een extraatje, maar we hebben inmiddels al duizend vierkante meter groene daken in Zwolle die van belang zijn om het water vast te houden. Ook de regentonnen-actie in de stad is een groot succes. Het zijn niet alleen plannen van een paar mensen in het stadhuis. Veel Zwollenaren zijn al met klimaatadaptie in de tuin bezig; zo zijn alle inwoners deltawerkers. Op zelfs het kleinste geveltuintje moet je trots zijn. In het begin werd ik er een beetje om uitgelachen, maar er zijn er inmiddels veel en dan maak je toch het verschil als het om afvoer van water gaat. Onze opzet is uit te vinden hoe we kunnen leven met het water. Op allerlei manieren. De samenwerking met het Rijk als NOVI-gebied helpt de stad en regio om nog meer slimme klimaatoplossingen te bedenken en uit te voeren .”