75 jaar Sparta Zwolle; over de christelijke signatuur, een huishoudelijk reglement en de rivaliteit met Oranje Zwart

(door Mark de Rooij)

KORFBAL 

Hoewel corona de festiviteiten ter ere van het 75-jarig bestaan voorlopig verhinderen kon De Swollenaer niet wachten om met de voorzitter (Peter van Gulik) en een oud-voorzitter (Tim Krooneman) van Sparta Zwolle een duik te nemen in het recente verleden. Om te kijken hoe de club is gekomen tot waar het nu is; een bloeiende, in de regio toonaangevende vereniging met een fraai clubhuis, zo’n 365 leden en een hoofdmacht dat op het tweede landelijke niveau in de zaal speelt.

Het gesprek in een kamertje van het thuishonk in Stadshagen, waar de bar in kantine wordt verbouwd, is al bijna afgelopen als Kars Menkveld de deur opengooit. “Oh, zitten jullie hier”, zegt de fysiotherapeut/fysiek begeleider van het eerste team, iemand die al van jongs af aan bij Sparta rondloopt. Het is een typisch voorbeeld van zo’n familienaam (zoals Roza, Santing, Nijland of Oosterbeek) die al decennia lang onderdeel uitmaakt van de blauw-witte familie, als speler, vrijwilliger of bestuurslid.

“Die liep hier in mijn tijd al rond als klein kereltje, toen speelde zijn vader in een recreatieteam”, zegt Krooneman. “Mooi om te zien hoe zo’n familie al generaties bij de club zit”, aldus de oud-preses. “En ook blijft”, vult Van Gulik aan. “Zijn zus heeft de koffie voor ons gezet en haar kinderen zijn hier nu aan het trainen”, aldus de man die voorzitter is sinds september 2018. Hij heeft zijn eerste termijn van drie jaren er dus bijna opzitten.

Krooneman maakte in de vorige eeuw twee van die termijnen vol (1984-1990). Hij was voorzitter in een tijd dat de korfbalwereld er compleet anders uitzag. Een tijd waarin zaalkorfbal, nu toonaangevend, een nieuw en ondergeschoven kindje was, waarin kunstgrasvelden in opkomst kwamen en er nog in drie in plaats van twee vakken gespeeld werd, met twaalf spelers (nu acht).

Een tijd ook waarin er van een verenigingsstructuur (een bestuurlijke laag met daaronder uitvoerende commissies die vrijwilligers aansturen) nog geen sprake was. Het is één van de verdiensten van Krooneman: het opstellen van een huishoudelijk reglement, verankerd in de statuten. Zonder eerdere clubmensen tekort te willen doen, ziet Van Gulik een duidelijke, stijgende lijn vanaf dat moment richting de gouden jaren van nu. Want zo kan het huidige tijdsvak, met zowel een piek in het ledenaantal als in de sportieve prestaties, toch wel genoemd worden.

“Daar werd de basis gelegd om te groeien tot waar we nu zijn”, denkt Van Gulik, die in tegenstelling tot die eerder genoemde Sparta-telgen, juist zijn roots heeft liggen bij die andere Zwolse korfbalfamilie, het veel oudere Oranje Zwart (uit 1915).

Hij weet nog goed hoe die club lange tijd toonaangevend was in Zwolle. Het had meer leden en speelde op een hoger niveau. Pas in de laatste pakweg tien jaren is Sparta de vroegere buurman voorbij gestreefd. Van Gulik denkt dat zijn jeugdliefde iets te lang op Het Pelikaan is blijven hangen. Sparta heeft juist geprofiteerd (net zoals bijvoorbeeld voetbalclub CSV ‘28 en tennisvereniging TC ‘91) van de ligging in groeiwijk Stadshagen.

Van CKV Sparta naar Sparta Zwolle

De websitenaam van de club is sinds kort veranderd van ckvsparta.nl naar spartazwolle.nl en dat is misschien wel de laatste stap in het afwerpen van de christelijke signatuur, een proces dat al begonnen was voordat Krooneman bij de vereniging kwam. “Als je een club wilt zijn voor iedereen, hoort het christelijke daar niet bij”, herinnert Krooneman zijn gedachte in die tijd. Schuttingtaal, en dan met name vloeken, werd nog wel stevig afgekeurd, maar zo vroom als de vereniging ooit was werd het niet meer.

Kunstgras en microkorfbal

Krooneman was voorzitter in een tijd dat geld en sponsoren nauwelijks een rol speelden en er van professionaliteit op enig niveau nog geen sprake was. Zoals het eerste team van Sparta nu fungeert, met drie veldtrainingen per week, fysieke begeleiding en een betaalde trainer, zo fungeerden destijds de beste teams van het land nog niet eens. “Korfbal was toen nog een recreatieve sport.”

Met de opkomst van kunstgras en de intrede van zaalkorfbal, toen nog microkorfbal geheten, werd alles professioneler. Krooneman had het niet meer aan tijd, maar wist aan het einde van zijn (tweede) termijn wel zeker: ‘dat kunstgras moet er komen.’

Huishoudelijk reglement

Iets wat Krooneman wel voor elkaar kreeg, al snel in zijn eerste termijn, was iets dat in zijn ogen strikt noodzakelijk was: het opstellen van een huishoudelijk reglement. “Ik was nieuw hier en had zoiets van ‘wat zijn de regels binnen de vereniging?’ Laten we eens gaan kijken welke taak bij wie thuishoort. Hoort dat bij de secretaris of de voorzitter of...? Samen met mijn zoon heb ik dat gedaan. Zo hebben zij geleerd de organisatie vorm te geven. Dat hebben we vastgelegd in een huishoudelijk reglement, want dat was er niet, en toen zijn de statuten aangepast. Toen had iedereen helder wat die moest doen en werd het veel makkelijker. Vanaf dat moment gingen ook meer ouders er de schouders onder zetten. Toen kreeg je een positieve sfeer en is het goed gaan lopen.”

De clubcultuur van ‘samen iets aanpakken’ en ‘voor elkaar klaar staan’, ziet Van Gulik nog altijd. “Als je ziet wat er door en voor de club gebeurd; er is veel bereidwilligheid om iets voor de club te doen. Van alle leden doet zestig a zeventig procent iets ‘extra’ binnen de vereniging.”

In balans

Dat de club nu met het vlaggenschip toonaangevend is in de regio stemt Van Gulik uiteraard trots, maar misschien nog wel belangrijker vindt de huidige voorzitter dat het prestatieve nu ook in balans is met het recreatieve. “Als je zegt dat je met het eerste en het tweede hogerop wilt, moet je dat ook faciliteren en mogen die teams best wat meer aandacht hebben. Maar het moet wel in balans zijn. Er was een team dat moest om half tien ‘s avonds in het Greijdanus trainen, in een zaal die eigenlijk te laag is om te korfballen. Dat is funest voor de sfeer in zo’n team. Ik denk dat we dit soort dingen veel meer in balans hebben gebracht. Zeker als we vanaf volgend seizoen met zijn allen op één locatie trainen en spelen (in de nieuwe sporthal Victorium, MdR).”