Pand Diezerstraat geeft papier-maché plafond prijs
· leestijd 1 minuut AlgemeenBINNENSTAD - Tijdens een bouwhistorische verkenningen in 2001 werd in het pand Diezerstraat 50 een bijzondere vondst gedaan. Om preciezer te zijn in het linker gedeelte van het pand Diezerstraat 50 dat vroeger als 52 genummerd was. Recentelijk is het pand op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst.
Het interieur van de verdieping van vm Diezerstraat 52 is een staalkaart van onderdelen uit de 18de en 19de eeuw. De woning boven de winkel van een grote drogisterijketen was al tientallen jaren niet meer bewoond. De woonkamer aan de voorzijde is rijk gedecoreerd en heeft een bijzondere plafondafwerking in de vorm van gedecoreerde platen van papier-maché. De toepassing van dit materiaal is bijzonder voor Zwolle en zelfs in Nederland. Mede door de leegstand is dit plafond gespaard gebleven.
Papier-maché bestaat uit papier, water en lijm en wordt al meer dan 2200 jaar gebruikt. In het Frans betekend papier-maché ‘gekauwd papier’. De oorsprong van papier-maché komt uit China waar men rond de 2de eeuw voor Christus (Papyrus) had uitgevonden. Dit werd gemaakt van water, zijde, afval, de vezels van bamboeriet en de bast van de papiermoerbeiboom. Dit is een boom die van nature voorkomt in Oost-Azië. Papier was in die tijd erg duur en schaars.
In de 18de en 19de eeuw heeft papier-maché zijn opmars in Europa gemaakt. Zo werden in de Victoriaanse tijd ook meubels en met name tafels van dit materiaal gemaakt. Het voordeel van papier-maché is dat er gemakkelijk werkstukken met een grillige vorm van gemaakt kunnen worden. In het gebruik zoals wij dit tegenwoordig kennen wordt papier-maché gebruikt voor onder andere decorstukken, maskers, ornamenten of in de modelbouw. Het gedecoreerde papier-maché plafond in het gemeentelijk monument in de Diezerstraat werd gemaakt door in lijm gedrenkt papier in een mal te persen en te laten drogen. Op deze wijze konden platen met verschillende reliëfs worden gemaakt die men dan samenvoegde tot één plafond. Ook het maken van lijstwerk was mogelijk. Het materiaal papier-maché was goedkoop, makkelijk te bewerken en licht in gewicht, maar niet erg toekomstbestendig. Door dat laatste is het niet veel toegepast en wordt het maar zelden aangetroffen.
Elders in Nederland zijn dergelijke plafonds sporadisch te vinden. In Paleis Soestdijk is bijvoorbeeld een plafond van papier-maché toegepast. Het bekendste plafond van papier-maché in ons land is dat van de hal van het station in de stad Groningen. Het dateert uit 1896. Het plafond van vm Diezerstraat 52 zal omstreeks dezelfde tijd gemaakt zijn.
Tekst: Peter Boer en afdeling Erfgoed gemeente Zwolle
