Meineed, Verraad, Blauwvingers en het Beleg van Zwolle.

ZWOLLE - Begin april is het precies vijfhonderd jaar geleden dat Zwolle belegerd werd door het leger van de Hertog van Gelre. De Sassenpoort speelde bij de aanloop naar dit ‘Beleg van Zwolle’ een cruciale rol en daarom staat 2024 bij de Sassenpoort in het teken van Handjes en Muntjes. Het Beleg van Zwolle heeft namelijk ook alles te maken met het echte verhaal over hoe Zwollenaren de bijnaam Blauwvingers kregen. 

Ter gelegenheid van de herdenking van het Beleg van Zwolle, en de aanloop er naartoe, heeft de Sassenpoort in samenwerking met metaalkunstenaar Kees Klaassen 038 (genummerde) koperen handjes en 038 (genummerde) koperen munten laten smeden. Zowel de handjes als de munten verbinden het sprookje met het echte verhaal. 

Aan het begin van de zestiende eeuw zijn steden als Zwolle en Kampen trouw verschuldigd aan de bisschop van Utrecht, Filips van Bourgondië, die een voor Zwolle vervelende kwestie almaar niet tot een goed einde weet te brengen: de tol die Kampen heft op het Zwarte Water na de verzanding van de IJssel. 

In de zomer van 1521 loopt Zwolle daarom over naar de hertog van Gelre, Karel van Egmont. Deze paait de Zwollenaren met beloftes over het graven van een kanaal naar de IJssel. Beloftes die hij niet nakomt. In 1524, keren de Zwollenaren daarom terug naar de bisschop van Utrecht. Zwolle pleegt zo voor de tweede keer meineed jegens de landsheer en dat levert de Zwollenaren in de buursteden de scheldnaam ‘Blauwvingers op.

Hertog Karel komt verhaal halen maar als hij de stad wil binnengaan door de Sassenpoort, laten de poortwachters het valhek naar beneden, om vervolgens ook de buitenpoort te sluiten. De hertog zit gevangen.

De hertog mag uiteindelijk vertrekken op voorwaarde dat hij Zwolle verder met rust zal laten. Hier houdt hij zich niet aan. Begin april 1524 keert hij terug met een groot leger. Er worden bressen geslagen in de stadsmuur en een toren wordt kapotgeschoten maar met hulp van Kampen en Deventer wordt het beleg na drie weken toch gebroken.

De handjes zijn een verwijzing naar de eed die Zwolle had gezworen jegens de landsheer, een eed die gebroken werd. Het materiaal, koper, refereert aan het sprookje over de Blauwvingers, het sprookje over de klokken die veel te duur aan Kampen werden verkocht. Kampen betaalde uit nijd met de kleinste munteenheid, de koperen duit en van het tellen van al dat roestige koper kregen de Zwollenaren blauwe vingers. 

Ieder handje, iedere munt, is een uniek kunstwerkje dat staat voor verbinding, voor samen doen, samen leven, samen wonen, samen dromen in deze prachtige stad. Handjes en muntjes zijn vanaf 6 april te bestellen in de Sassenpoort.

Op zaterdag 6 april vanaf 14.00 uur komt Kees Klaassen bij de Sassenpoort met zijn mobiele smederij een handje smeden. Dit vormt meteen ook de start van een publieksactie om een groter gesmeed kunstwerk van de hand die een eed zweert in het plantsoentje voor de Sassenpoort te krijgen. Als eerbetoon aan de echte Blauwvinger.